Πληροφορίες για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα CREARTE
Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα CREARTE: Δημιουργικές Συνεργασίες Δημοτικών Σχολείων με Εικαστικούς Καλλιτέχνες πηγάζει από τους τομείς προτεραιότητας του στρατηγικού πλαισίου Εκπαίδευσης και Κατάρτισης 2020 και εμπίπτει στον 1ο στόχο του Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, ο οποίος είναι η διασφάλιση ποιότητας στη Δημοτική Εκπαίδευση μέσα από τον εκσυγχρονισμό των μεθόδων διδασκαλίας και προσεγγίσεων, καθώς και την οργάνωση και εφαρμογή σύγχρονων αναπτυξιακών προγραμμάτων. Το CREARTE προσφέρει ένα σύγχρονο και εναλλακτικό πρόγραμμα μάθησης μέσα από δημιουργικές συνεργασίες δημοτικών σχολείων με εικαστικούς καλλιτέχνες και περιλαμβάνει τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενοτήτων στο μάθημα της Εικαστικής Αγωγής, με την ενεργό και βιωματική συμμετοχή παιδιών και ενηλίκων.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2015-1-PT01-KA201-012989). Ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 2015 και θα ολοκληρωθεί στις 30 Νοεμβρίου 2017. Οι εταίροι οι οποίοι συνεργάζονται στο πρόγραμμα είναι οι ακόλουθοι:
• University of Porto, Πορτογαλία (συντονιστής προγράμματος)
• Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Κύπρος
• Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Κύπρος
• University of Jaen, Ισπανία
• European Regional Council of the International Society for Education through Arts (InSEA)
• Goldsmiths University, Ηνωμένο Βασίλειο
• BUFF Film Festival, Σουηδία
Το πρόγραμμα CREARTE εστιάζει στην παροχή επιμόρφωσης και υποστήριξης των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για προώθηση του σχεδιασμού και της εφαρμογής καινοτόμων προσεγγίσεων διδασκαλίας, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των σύγχρονων σχολείων και κοινωνιών. Το πρόγραμμα έχει ως στόχο την επαφή των παιδιών με τη σύγχρονη εικαστική δημιουργία μέσα από δημιουργικές συνεργασίες δημοτικών σχολείων με εικαστικούς καλλιτέχνες. Πιο συγκεκριμένα στοχεύει:
α) στην ενίσχυση της συνεργασίας των παιδιών με εικαστικούς καλλιτέχνες
β) στη σύνδεση της σχολικής ζωής με τον πραγματικό κόσμο των καλλιτεχνών που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπα και να εμπνεύσουν τα παιδιά
γ) στη δικτύωση των σχολείων με την κοινότητα
δ) στην παροχή εναλλακτικών και δημιουργικών ευκαιριών για μια πιο ελκυστική και αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση
Συνδέσεις με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Εικαστικών Τεχνών
Τα Αναλυτικά Προγράμματα Εικαστικών Τεχνών των χωρών - εταίρων του προγράμματος ενθαρρύνουν τη διδασκαλία και τη μάθηση σχετικά με τοπικούς και διεθνείς εικαστικούς καλλιτέχνες και αναγνωρίζουν τη συμβολή των καλλιτεχνών στη γέννηση, ανάπτυξη και υλοποίηση εικαστικών ιδεών των παιδιών. Επιπλέον, η εμπλοκή των σύγχρονων εικαστικών τεχνών στο μάθημα της Εικαστικής Αγωγής είναι μια στρατηγική που επιτρέπει στα παιδιά να ασχολούνται ενεργά με τρέχοντα θέματα, να συμμετέχουν σε διαλόγους και συζητήσεις σχετικά με τις εμπειρίες τους από τον πραγματικό κόσμο, και να κατανοούν ότι οι εικαστικές τέχνες συνδέονται με σημαντικά προσωπικά, κοινωνικά και πολιτιστικά θέματα.
Παιδαγωγική Μεθοδολογία
Το πρόγραμμα CREARTE προτείνει μια παιδοκεντρική μεθοδολογία, η οποία εστιάζει στη βιωματική μάθηση και στις διερευνητικές προσεγγίσεις και δίνει έμφαση στην αξιοποίηση των ενδιαφερόντων και των εμπειριών των παιδιών σε αυθεντικές καταστάσεις. Τα παιδιά δημιουργούν σύμφωνα με τις εμπειρίες τους και διασυνδέουν τις δικές τους ιδέες με τον κόσμο της τέχνης. Τονίζεται η πολυτροπική έκφραση και δημιουργία, καθώς και η διερεύνηση υλικών και ιδεών, η αποδοχή του υποκειμενισμού, οι πολλαπλές ερμηνείες, οι διαφορετικοί τρόποι μάθησης και η προώθηση της κριτικής σκέψης και της έρευνας.
Το πρόγραμμα ενθαρρύνει την πολυμορφία και ευελιξία στον σχεδιασμό και υλοποίηση ενοτήτων Εικαστικής Αγωγής κατά την εφαρμογή των οποίων χρησιμοποιούνται διάφορες στρατηγικές μάθησης, όπως το παιχνίδι, ο διάλογος, η διερεύνηση υλικών και ιδεών, ο πειραματισμός, η εικαστική έρευνα, η συζήτηση, η αλληλεπίδραση με αυθεντικές καταστάσεις / αντικείμενα / ανθρώπους, ο αναστοχασμός και η διάχυση ιδεών. Επίσης, κατά την υλοποίηση των ενοτήτων πηγάζουν σημαντικά ερωτήματα όπως: πότε, πού και πώς τα παιδιά εμπλέκονται σε διαδικασίες μάθησης.
Το πρόγραμμα CREARTE στην Κύπρο
Οι συντονιστικές ομάδες των δύο εταίρων της Κύπρου συνεργάστηκαν στενά με τους συντονιστές των άλλων χωρών – εταίρων για την ανάπτυξη καναλιών επικοινωνίας και την υλοποίηση της εφαρμογής του σχεδίου του προγράμματος, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. Κατά την περίοδο εφαρμογής του προγράμματος CREARTE πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο οι ακόλουθες δράσεις:
α) κατάρτιση των εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια ημερίδας στις 15 Απριλίου 2016, στις εγκαταστάσεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου στη Λευκωσία, με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών Δημοτικής Εκπαίδευσης
β) παροχή στήριξης στα δημοτικά σχολεία που συμμετείχαν στο πρόγραμμα όσον αφορά:
- στη χρηματοδότηση δεκαέξι (16) ενοτήτων, οι οποίες υλοποιήθηκαν σε 16 αντίστοιχα δημοτικά σχολεία και περιελάμβαναν δημιουργικές συνεργασίες με τη συμμετοχή δεκαεννέα (19) εικαστικών καλλιτεχνών
- στην επαγγελματική υποστήριξη των εκπαιδευτικών για την εφαρμογή των ενοτήτων
- στη διάχυση των αποτελεσμάτων του προγράμματος μέσω του επίσημου ιστοχώρου του CREARTE (www.crearte.up.pt) και του επίσημου ιστοχώρου του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (http://www.moec.gov.cy/dde/index.html)
γ) διάχυση των αποτελεσμάτων του προγράμματος μέσα από την παρούσα έκδοση
δ) κατάρτιση των εκπαιδευτικών και παρουσίαση των αποτελεσμάτων του προγράμματος κατά τη διάρκεια του Παγκύπριου Συνεδρίου «Δημιουργικές Συνεργασίες Δημοτικών Σχολείων με Εικαστικούς Καλλιτέχνες», στις 26 Μαΐου 2017, στις εγκαταστάσεις του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου στη Λεμεσό, με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών Δημοτικής Εκπαίδευσης και διακεκριμένων ομιλητών από πανεπιστήμια και οργανισμούς από την Κύπρο και το εξωτερικό.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ CREARTE ΚΥΠΡΟΥ
Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού:
Γενεθλής Γενεθλίου, Επιθεωρητής Τέχνης
Τερέζα Λαμπριανού, Επιθεωρήτρια Τέχνης
Συντονιστές Προγράμματος
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου:
Νικολέτα Αυγουστή, Σύμβουλος Τέχνης / Λειτουργός Αναλυτικών Προγραμμάτων
Φωτεινή Λάρκου, Σύμβουλος Τέχνης / Λειτουργός Αναλυτικών Προγραμμάτων
Συντονίστριες Προγράμματος
Έφη Ιωακείμ, Σύμβουλος Τέχνης / Λειτουργός Αναλυτικών Προγραμμάτων
Κύπρος Πισιαλής, Σύμβουλος Τέχνης / Λειτουργός Αναλυτικών Προγραμμάτων